Nieuwe rechtszaken
Zonder nieuwe maatregelen ligt de weg open voor nieuwe rechtszaken zoals die van Urgenda. Inwoners van Bonaire hebben samen met Greenpeace al een dergelijke zaak gestart. In dit Caribisch deel van het Koninkrijk, waar uw verantwoordelijkheid ook geldt, voelen de inwoners nu al de gevolgen van de klimaatnoodtoestand. Dat geldt ook voor inwoners en ondernemers van overstroomde gebieden in Limburg in 2021. Nederland heeft daarnaast als rijk land een grote verantwoordelijkheid. We dragen al heel lang bij aan de schadelijke uitstoot en hebben wetenschappelijk en rechtvaardig eigenlijk al geen koolstofbudget meer over[4].
Financiële risico’s van uitstel
Meerdere onderzoeken[5] bevestigen bovendien dat verder uitstel een stuk duurder is en leidt tot sterk stijgende kosten op het gebied van onder meer klimaatadaptatie, mislukte oogsten, schade aan funderingen van woningen, infrastructuur en dijken en klimaatrampen. De financiële gevolgen van vertragen en uitstellen zijn op de langere termijn onhoudbaar.
Herhaalde oproep tot actie
Er zijn snel meer effectieve maatregelen nodig. Het is de verantwoordelijkheid van de politiek om de komende maanden keuzes te maken over welke maatregelen dit moeten zijn. Door het vele vertragen en uitstellen, zijn er geen makkelijke en pijnvrije keuzes meer over om op tijd aan de wettelijke doelen te voldoen. Over de hele linie en in alle sectoren zijn grote maatregelen nodig. Het is essentieel om burgers eerlijk en volledig te informeren over de klimaatcrisis en hen goed te betrekken bij de besluitvorming over de benodigde maatregelen via bijvoorbeeld burgerberaden. In de bijlage bij deze brief staan voorbeelden van maatregelen die nodig zijn om de wettelijke doelen voor 2030 nog wel te halen.
De huidige gekozen route om het oude fossiele systeem in stand te houden en parallel daaraan een duurzaam energiesysteem op te bouwen is niet houdbaar. Het zorgt voor dubbele kosten, dubbele arbeidsbehoeften en een dubbele energievraag. Daardoor loopt het nu aan alle kanten vast. Er zijn onvoldoende financiële middelen, er zijn onvoldoende arbeidskrachten en er is onvoldoende ruimte op het energienet voor beide systemen. En ondertussen blijft de schadelijke uitstoot doorgaan en raken de klimaatdoelen verder uit het zicht. Er is een koersverandering nodig met versnelde afbouw van het oude, energie-intensieve fossiele systeem[6], een veel sterkere inzet op energiebesparing en herstel van de natuur als basis. We roepen u met deze brief op om de komende maanden echt de noodzakelijke en rechtvaardige besluiten te nemen.
Met vriendelijke groet,
Bezorgde (oud-)ambtenaren van tal van instanties in de publieke sector in Nederland
